Η φυσιολογία του τριχωτού της κεφαλής

Το τριχωτό της κεφαλής είναι το τμήμα του δέρματος που καλύπτει το κρανίο. Αυτό το συνεχές, ελαστικό και ανθεκτικό κάλυμμα αποτελείται από διάφορα στρώματα. Είναι το ζωντανό τμήμα της τρίχας που εμφυτεύεται στο επιφανειακό στρώμα της.

Σε ενήλικες χωρίς τριχόπτωση, το τριχωτό της κεφαλής έχει έκταση 600 έως 700 cm². Με 2.500 υποδοχείς ανά τετραγωνικό εκατοστό, αποτελεί ένα εξαιρετικά ευαίσθητο μέρος του σώματός μας.

Στεγάζει 100.000 έως 150.000 κερατινώδεις τρίχες. Ο αριθμός αυτός ποικίλλει από άτομο σε άτομο.

Αποτελείται από έναν προστατευτικό ιστό στην επιφάνεια (την επιδερμίδα) και έναν θρεπτικό υποστηρικτικό ιστό στο βάθος (το χόριο), ο οποίος περιέχει πολυάριθμα αιμοφόρα αγγεία από τα οποία η ρίζα της τρίχας (ο θύλακας της τρίχας) έχει αναπτύξει μια ζώνη ανταλλαγής για να αντλεί τη ζωτική ενέργεια της τρίχας.

Είναι πολύ σημαντικό το τριχωτό της κεφαλής, η περιοχή στην οποία εμφυτεύεται ο βολβός της τρίχας, να είναι υγιές και να παρέχει τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για να αναπτύσσονται τα μαλλιά.

Ένα υγιές και ισορροπημένο τριχωτό της κεφαλής είναι ικανό να αναπτύσσει όμορφα μαλλιά, γεμάτα ζωντάνια. Επίσης, ένα τέτοιο τριχωτό κεφαλής, είναι σε θέση να εκτελεί τις λειτουργίες του ως φυσικός φραγμός και θερμομονωτικός παράγοντας.

Το τριχωτό της κεφαλής: μια σύνθετη ισορροπία

Μια εγκάρσια τομή στο τριχωτό της κεφαλής δείχνει διάφορα στρώματα.

Η επιδερμίδα αποτελεί ένα εξαιρετικά λεπτό στρώμα με μέγεθος 1/10^ο του χιλιοστού. Συνδυάζεται με το χόριο που βρίσκεται από κάτω και σχηματίζει την εξωτερική επιθηλιακή θήκη, η οποία είναι επομένως συνέχεια της επιδερμίδας. Όπως και η επιδερμίδα, αποτελείται από διάφορα στρώματα κυττάρων.

Το χόριο είναι μια εξαιρετικά αγγειακή περιοχή του τριχωτού της κεφαλής. Έχει μέσο όρο πάχους 2,5 χιλιοστά. Εδώ βρίσκεται η ρίζα της τρίχας: ο τριχοθύλακας. Περιβάλλεται από ένα πλούσιο αγγειακό δίκτυο και επωφελείται από μια μεγάλη παροχή ενέργειας, η οποία είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη της τρίχας και την επιβίωση και ανανέωση των κυττάρων.

Η υποδερμίδα απαρτίζεται από λιπώδη ιστό στον οποίο ο βολβός της τρίχας βρίσκεται σε μεγάλο βάθος (3,5 εκατοστά από την επιφάνεια).

Όταν η κυκλοφορία είναι ενεργή στη θηλή, η ανάπτυξη των μαλλιών είναι ταχύτατη. Εάν η κυκλοφορία δεν είναι ενεργή, τότε η ανάπτυξη επιβραδύνεται. Η καταστροφή της θηλής οδηγεί σε μόνιμη τριχόπτωση και νέκρωση του τριχοθύλακα.

Ο τριχοθύλακας είναι προγραμματισμένος να παράγει 25 τρίχες, το οποίο αντιστοιχεί στους 25 κύκλους ζωής της τρίχας ενός ατόμου κατά τη διάρκεια της ζωής του.

Στον βολβό είναι προσαρτημένος ο σμηγματογόνος αδένας, ο οποίος παράγει σμήγμα.

Αυτό το σύνθετο γαλάκτωμα νερού, ιδρώτα και σμήγματος αποτελεί το βασικό συστατικό του HLF (υδρολιπιδικό φιλμ). Η επιφάνεια των μαλλιών και του τριχωτού της κεφαλής περιβάλλεται από αυτό το προστατευτικό φιλμ. Καταπολεμά τη διείσδυση ξένων ουσιών (ακτίνες UV, ρύπανση κ.λπ.) και ρυθμίζει την ενυδάτωση εμποδίζοντας τη διαδερμική απώλεια νερού (TEWL). Έχει επίσης την ευθύνη για την απαλή και μεταξένια εμφάνιση των μαλλιών.

Το στέλεχος της τρίχας αποτελεί το ελεύθερο και ορατό τμήμα της τρίχας. Η διάμετρός του κυμαίνεται από 70 έως 100 μικρόμετρα.

Αποτελείται από 95% κερατίνη, μια ινώδη πρωτεΐνη που σχηματίζεται από αλυσίδες αμινοξέων οι οποίες συντίθενται από κύτταρα που βρίσκονται στο κάτω μέρος του θύλακα της τρίχας. Μέσω περιστροφής σε έλικα, σχηματίζει τον σκελετό της τρίχας. Αυτό είναι που προσδίδει στα μαλλιά την εξαιρετική αντοχή και ελαστικότητά τους. Χάρη σε αυτό, τα μαλλιά, παρά το πόσο λεπτά είναι, είναι εξαιρετικά δυνατά.

Το στέλεχος της τρίχας έχει διάφορα χαρακτηριστικά: ελαστικότητα, χαμηλή αντοχή σε χημικούς παράγοντες, καλή μηχανική αντοχή, υψηλή ικανότητα απορρόφησης νερού, αντοχή σε βιολογικούς παράγοντες και ελαστικές ιδιότητες.

Εσωτερικά, η παρουσία μελανίνης, της φυσικής χρωστικής ουσίας του δέρματος και των μαλλιών, δίνει στα μαλλιά το χρώμα τους.

- Το μεσαίο στρώμα: ο φλοιός είναι το πιο σημαντικό και παχύ τμήμα του στελέχους της τρίχας. Αποτελείται από πολλά στρώματα χρωστικών κυττάρων κερατίνης που συγκρατούνται μεταξύ τους με μεσοκυττάριο τσιμέντο, το οποίο εξασφαλίζει την ισχυρή συνοχή των τριχοειδών κυττάρων και την αδιαπερατότητα της τρίχας. Αποτελώντας το 80% της τρίχας, ο φλοιός είναι αυτός που δίνει τη δομή και το χρώμα των μαλλιών.

- Το εξωτερικό στρώμα: τα λέπια της τρίχας Η τρίχα προστατεύεται από τα λέπια της, που αλληλοσυνδέονται μεταξύ τους, όπως τα κεραμίδια σε μια στέγη. Περιβάλλεται από ένα λεπτό στρώμα σμήγματος, το οποίο εξασφαλίζει τη λάμψη του στελέχους της τρίχας. Τα λέπια λειτουργούν ως διαφανής προστασία και χαρίζουν στα μαλλιά τη λάμψη και τη μεταξένια υφή τους.

Η κυτταρική ανανέωση του τριχωτού της κεφαλής διαρκεί 14 ημέρες. Ωστόσο, μπορεί να επιταχυνθεί σε περίπτωση φλεγμονής.

Οι φυσιολογικοί ρόλοι του τριχωτού της κεφαλής

Το τριχωτό της κεφαλής έχει 2 σημαντικούς ρόλους.

 Στεγάζει τους τριχοθύλακες από τους οποίους γεννιούνται οι τρίχες και οι οποίοι εξασφαλίζουν την ανάπτυξή τους.

Δρα ως πραγματικά φυσικός προστατευτικός φραγμός. 

Η θέση των τριχοθυλάκων

Το τριχωτό της κεφαλής διαφέρει από το δέρμα του σώματος ως προς την αφθονία των τριχοθυλάκων που περιέχει, το μέγεθος των τριχών καθώς επίσης τον αριθμό και τον όγκο των σμηγματογόνων και ιδρωτοποιών αδένων. Διαθέτει επίσης πλούσιο νευρικό και αγγειακό δίκτυο, το οποίο είναι απαραίτητο για την παροχή των ουσιών που απαιτούνται για την ανάπτυξη ισχυρών μαλλιών.

Πρόκειται για μια πραγματική δεξαμενή τριχοθυλακίων, τα οποία στεγάζονται σε πολύ μεγάλες ποσότητες στο επιφανειακό στρώμα. Κατά μέσο όρο, είναι μεταξύ 100.000 και 150.000.

Στη βάση του τριχοθύλακα υπάρχει πλήθος μικρών αιμοφόρων αγγείων τα οποία ονομάζονται μικροκυκλοφορία. Χρησιμεύουν για τη μεταφορά του αίματος στους βολβούς των μαλλιών, ώστε να τους εφοδιάσουν με θρεπτικά συστατικά και οξυγόνο, τα οποία είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη δυνατών, υγιών και ζωντανών μαλλιών.

Αυτή η στενή δίοδος επιτρέπει στα κύτταρα του βολβού, τα κερατινοκύτταρα, να παράγουν συνεχώς τα συστατικά της ίνας της τρίχας.

Ένας πραγματικά φυσικός προστατευτικός φραγμός

Όπως ακριβώς και το δέρμα, το τριχωτό της κεφαλής εκτελεί ποικιλία λειτουργιών.

- Δράσεις εφίδρωσης: η εφίδρωση συμβάλλει σε αυτή τη ρύθμιση θερμότητας. Πρόκειται για φαινόμενο που ουσιαστικά συνίσταται στην απαγωγή της θερμότητας χάρη στον μηχανισμό που εξατμίζει το νερό από την επιφάνεια του δέρματος και επομένως από το τριχωτό της κεφαλής.

- Η σμηγματογόνος λειτουργία: ο σμηγματογόνος αδένας, ο οποίος συνδέεται με την τρίχα, εκκρίνει σμήγμα, το βασικό συστατικό του υδρολιπιδικού φιλμ της επιφάνειας (HLF). Περιορίζοντας την ξηρότητα του τριχωτού της κεφαλής, εξασφαλίζει βακτηριοκτόνο λειτουργία και προσφέρει τη απαραίτητη λιπαρότητα στα μαλλιά. Επομένως, διαδραματίζει προστατευτικό ρόλο στο τριχωτό της κεφαλής.

Το τριχωτό της κεφαλής είναι ένα όργανο που χρειάζεται πραγματικά φροντίδα. Η υγεία και η ομορφιά των μαλλιών εξαρτώνται από αυτό.